Ocena atrakcyjności jest subiektywna, a informacje skrótowe. Ta strona nie jest encyklopedią ani wyrocznią, jedynie podpowiedzią.

Pamięć długo-terminowa jest zależna szczególnie od poziomu ACh, a ten zwiększa prekursor ACh: cholina; oraz: DMAE i ALC1, a także AChEI: hupercyna, bacopa, melisa, dziurawiec, szałwia.

Każdy suplement ma jakieś optymalne dawkowanie, przy czym zależy to też od osoby1, wagi, diety, innych suplementów jakie bierze. W razie wątpliwości lepiej wziąć mniej niż więcej. Nadmiar nie pomoże, a przeszkodzi w nauce. W nadmiarze nawet woda1 i tlen1 są szkodliwe.

Inna sprawa, że zalecane dawkowania są konserwatywne z powodu ludzkiego strachu przed nieznanym. Na każdym kroku (naukowiec piszący pracę, potem wnioski, kolejny naukowiec robiący badanie już na grupie osób, potem producent leku) czasem dodaje się margines bezpieczeństwa zmniejszając dawkę w dół – również z powodu pacjentów wśród których czasem się trafi taki który weźmie wiele na raz aby szybciej zadziałało, a potem pozywa producenta, bo miał gorszy dzień.

Osoby unikające spożywania mięsa mogą odnieść większe korzyści z: ω-312, choliny, karnityny1 lub ALC.

W mniejszym stopniu też z kreatyny12, tauryny.1

Może być warto też spojrzeć na witaminę B12.12345

Tak, ale bez cudów.

Skuteczność różni się między osobami: np. magnez jednemu pomoże, drugiemu wcale. Pierwsza osoba mogła mieć niedobór magnezu, druga nie. Podobnie z choliną, karnityną, kreatyną – efekty zależą od tego ile mieliśmy tych składników w diecie.

Wszyscy mamy lepsze i gorsze dni, a nawet godziny; czynników wpływających na naszą sprawność umysłową jest sporo – nie wszystkich jesteśmy świadomi. Można pochopnie przypisać efekty. Lepsze przypominanie o 10% trudno jest samemu obiektywnie stwierdzić. Relacje pojedynczych osób są ciekawe, czasem emocjonujące. Jeśli jednak są już wyniki badań na większej liczbie osób, najlepiej z grupą kontrolną, to dają one większą pewność. Część suplementów (np. ω-3) daje efekty subtelne, pomału i z opóźnieniem (np. mielinizacja aksonu trwa kilka tygodni), stąd emocjonujących relacji na forach dyskusyjnych o nich raczej nie znajdziemy, ale w badaniach które cierpliwie i dokładnie sprawdzają efekty na przestrzeni miesięcy efekty wychodzą.

Syntetyczne leki mają znaną dawkę danej substancji w każdej kapsułce, a efekty są udokumentowane. Substancji np. w melisie jest wiele, różnych; nikt nie opatentuje rośliny, więc dużych pieniędzy na badania (a potem promocje) się nie poświęca. Mimo to, badań i opracowań nt. naturalnych środków można trochę znaleźć12345.

Ilość aktywnych substancji może różnić się pomiędzy liśćmi, krzewami zebranymi w innym czasie i miejscu, a także pomiędzy kolejnymi zaparzeniem herbaty z nich. W suplementach są standaryzowane ekstrakty, które mają w miarę przewidywalną i opisaną ilość danej substancji, ale są droższe niż zaparzenie herbaty. Coś za coś.

Wiele suplementów jest kosztowna. Czasem można znaleźć ekonomiczne źródła – np. zamiast drogich 30 kapsułek 10 mg, kilogramowy proszek w sklepie dla sportowców.

Pomiędzy braniem jakiegoś drogiego suplementu, a nie braniem, czasem jest "złoty środek": branie małych dawek; tutaj zwykle jest najkorzystniejszy współczynnik cena/korzyści.

O ile nie jesteśmy pewni, że nasza dieta zapewnia dane substancje w optymalnych ilościach, może może być warto wspomóc się małymi dawkami, aby "ubezpieczyć się" od ew. niedoboru małym kosztem.

Umiarkowane dawki mogą wyjść tanio. Np. ALC jest drogim suplementem, ale 200 mg ALC dziennie, kupione w ekonomicznym opakowaniu (500 g proszku), wychodzi poniżej 0,10 zł/dzień. To, że ktoś nie "widzi" efektów 200 mg ALC, a dopiero 1000 mg "działa", nie oznacza, że efektów przy 200 mg nie ma, a pojawiają się przy wyższej dawce. Gdybyśmy mogli dokładnie i obiektywnie zauważać subtelne różnice, to nie byłoby potrzeby badań z grupą kontrolną otrzymującą placebo. Sens ew. ekonomizowania dawek zależy oczywiście od priorytetów osoby i stanu portfela.

Tanie suplementy: kofeina w postaci kawy, teanina z zielonej herbaty, szałwia z herbaty, cholina z jajek (1 jajko ma ok. 150 mg choliny). Trochę droższe, ale efekty długo-terminowe: magnez, ω-3.